Tại sự kiện kỷ niệm 10 năm chiến dịch "Tôi đồng ý" tối 4/11 ở Hà Nội,ộchônnhânvôhìnhcủahaichàngđồngtíodegaard Hà Minh Hoàng và Lý Đức Minh vai kề vai xem bộ phim tài liệu về mối tình của mình. Nhiều lúc họ cười, khóc, tay người nọ nắm chặt tay người kia.
"Cảnh tượng ngày hôm nay làm chúng mình bồi hồi nhớ về 15 năm trước, ngày hai đứa nhận ra tình yêu dành cho nhau", Minh Hoàng, 32 tuổi chia sẻ.
Hai người quen nhau trên một diễn đàn học tiếng Trung. Năm 2008, Minh đi du học ở Nam Ninh (Trung Quốc), Hoàng cũng sang Quảng Châu học và làm. Nơi đất khách, họ mở lòng với nhau nhiều hơn nhưng không ai dám nói ra vì biết tình cảm này là cấm kỵ.
Trong rạp chiếu phim ở Nam Ninh mùa đông năm đó, họ cùng nhau xem bộ phim Bá Vương biệt cơ. Khoảnh khắc Trình Điệp Y thổ lộ "không chỉ yêu Bá Vương trên sân khấu mà yêu cả ngoài đời", Hoàng nhận ra bấy lâu nay anh và Minh thể hiện ra bên ngoài là anh em, nhưng bên trong là hai con tim đồng điệu. "Sau lời thoại đó, chúng mình vô tình quay sang nhìn nhau, bắt được tín hiệu của nhau", Hoàng hồi tưởng.
Đức Minh chia sẻ ở nơi không có người thân, quen anh mới dám sống thật với cảm xúc nhưng vẫn không dám lấn sâu. Là con trưởng trong một gia đình gốc Hà thành, nề nếp, gia phong khiến lý trí anh luôn xác định sẽ lấy vợ. Khi về nước đầu năm 2011 và công tác trong một cơ quan nhà nước, anh càng sợ một khi bí mật của mình vỡ lở.
Vì chuyện này Hoàng đau khổ, nhiều đêm không ngủ được. Vào một ngày tuyệt vọng, anh uống cả lọ 60 viên thuốc ngủ. May mắn anh trai kịp thời phát hiện đưa đi cấp cứu. "Giây phút tỉnh lại ở bệnh viện, tôi nhận ra mình có thể hy sinh cả thanh xuân, gia đình và mạng sống vì anh ấy thì tại sao không thể đấu tranh đến cùng", Hoàng nói.
Trở về từ cõi chết, chàng trai không bi lụy người yêu như trước. "Anh muốn đi lấy vợ, em ủng hộ. Nhưng cũng hãy cho phép em cơ hội được tìm hiểu người khác", Hoàng nói.
Sau lần Hoàng tự tử, Minh rất hối hận và nhận ra điều gì quan trọng nhất với mình. Lúc nhìn thấy người mình yêu đi chơi với người khác, anh cảm giác mất mát nên quyết định nói tất cả những áp lực và cảm xúc kìm nén bấy lâu.
Sau lần đó cả hai hiểu nhau hơn và dọn về sống chung, bởi thấy cần một không gian để hiểu nhau trước khi quyết định có nên đi tiếp. Cuối năm 2012, họ tổ chức một buổi tiệc nhỏ và trao nhau chiếc nhẫn trước sự chứng kiến của bạn bè thân thiết.
Buổi tiệc nhỏ chính thức đánh dấu mối quan hệ của họ sang trang mới. Trong kế hoạch năm năm đầu tiên, Minh Hoàng vạch ra sẽ xây dựng hình tượng thành đạt để được gia đình và người xung quanh tin tưởng. Anh buôn quần áo, sau đó mở thêm xưởng sản xuất. Từ một cửa hàng anh mở được 6 cửa hàng trong nội đô trước Covid-19. Đức Minh làm nhà nước thêm một thời gian thì nghỉ ra làm du lịch. Cặp đôi hoàn thành mục tiêu có sự nghiệp, xây nhà, mua xe trước cột mốc 5 năm.
Chương tiếp theo, Hoàng quyết định sẽ có con. Lần đầu tiên người bạn đời bàn việc này, Minh sửng sốt đến độ tưởng nghe nhầm. Trong vấn đề này quan điểm hai người khác nhau hoàn toàn. Minh đặt ra cho Hoàng hàng chục câu hỏi. Họ đấu tranh suốt bốn tháng, nhiều lúc giận nhau. Sau khi thống nhất được, họ lên kế hoạch có con bằng phương pháp mang thai hộ, đồng thời "come out" (công khai mình là người đồng tính) với gia đình thông qua một video 15 phút trên YouTube tựa đề "Con trai yêu con trai có gì sai?".
Bố Hoàng, ông Nguyễn Văn Nghi (65 tuổi) chia sẻ khi xem video ấy vô cùng thương con trai. Còn mẹ anh, bà Đỗ Thị Thắm (58 tuổi) vẫn thấy khó chấp nhận. "Giả dụ nó là thằng nghiện ngập, cướp giật bà có bỏ không? Con mình vừa ngoan, vừa giỏi sao lại bỏ nó?", ông Nghi nói. Từ lúc đó, bà Thắm lên Hà Nội hỗ trợ Hoàng chăm từ đứa con thứ nhất tới đứa thứ hai.
Từ phía gia đình Minh, quá trình chấp nhận con khó khăn hơn rất nhiều. Mất một thời gian anh chị em và mẹ Minh mới có thể hiểu và ủng hộ, riêng bố phản ứng quyết liệt và còn muốn từ mặt con. Đức Minh hiểu cha đặt rất nhiều kỳ vọng vào anh nên có quyền thất vọng.
"Vài năm gần đây khi có cháu, bố mở lòng hơn. Mặc dù mỗi lần về nhà ông không niềm nở, vẫn dặn dù có đi đâu, làm gì, ngày lễ Tết, giỗ chạp cần về với gia đình", Minh chia sẻ.
Bước sang 5 năm lần thứ ba, đôi uyên ương đặt mục tiêu có thêm con và báo hiếu bố mẹ. Không chỉ báo hiếu vật chất, đôi trẻ quan tâm bố mẹ cả tinh thần và sức khỏe. Họ mua cho bố mẹ hai bên bảo hiểm chăm sóc sức khỏe tốt nhất, mỗi năm đưa các cụ đi nước ngoài một lần. Việc nhà Hoàng, Minh luôn chu đáo lo từ trước. Ngược lại việc nhà Minh, Hoàng cáng đáng toàn bộ.
"Có thể chúng tôi không cho bố mẹ hai bên được những người con dâu tốt, nhưng có thể cho họ thêm một đứa con hiếu thuận", Hoàng nói.
Nhìn các con sống bên nhau hạnh phúc, tu chí làm ăn và nuôi dạy con tốt, vợ chồng ông Nghi giờ thấy tự hào. Nhân một chuyến con về chơi nhà mùa hè năm 2022, người cha bày tỏ không có niềm tin vào sức khỏe của mình. "Bố đã lo được đám cưới cho hai con của bố. Giờ còn một đứa, bố mong sớm được lo liệu", ông nói.
Lời của bố khiến Hoàng và Minh không kìm nổi những giọt nước mắt hạnh phúc, bởi một đám cưới là mong mỏi của họ bấy lâu. Hôn lễ của hai người diễn ra đầu tháng 10/2022 trong sự chung vui của đầy đủ anh em họ hàng và xóm giềng. Tên của Minh được ghi vào gia phả nhà Hoàng.
Trong ngày vui, ông Nghi ôm hai con thì thầm: "Các con hãy cứ sống hạnh phúc đi. Quãng đường còn lại bố sẽ gánh cho con".
Cặp đôi LGBT này cho biết xã hội đã ngày càng cởi mở hơn, họ được thừa nhận hơn, dù vậy khó khăn vẫn còn đầy rẫy. Hoàng vẫn mãi tiếc nuối khi ngày khai giảng không được cùng Minh dắt con trai vào lớp như những gia đình có đầy đủ bố mẹ, bởi không muốn con bị khác biệt với bạn bè. Anh cũng không biết trả lời sao khi đưa con trai thứ hai đi viện, bác sĩ hỏi: "Bố mẹ đứa bé đâu? Sao chú hiểu về cháu thế?". Khó khăn và rắc rối nhất là trên giấy tờ Hoàng và Minh không là gì của hai con.
Từ năm 2014, luật pháp Việt Nam không còn cấm hôn nhân đồng giới mà chỉ "không thừa nhận". Từ đó tới nay những đám cưới cùng giới không còn xa lạ. Tuy nhiên các cặp đôi vẫn gặp rất nhiều trở ngại trong sở hữu tài sản hay đại diện hợp pháp cho người bạn đời.
Đặc biệt, hơn 63% các đôi LGBT được khảo sát trong một nghiên cứu của Viện iSEE năm 2022 mong muốn có con, nhưng tất cả vẫn đang trong những cuộc thảo luận không hồi kết liên quan đến việc công nhận và bảo vệ của pháp luật với con của họ.
"Trên hành trình mưu cầu hạnh phúc, chúng tôi nhận được sự ủng hộ của tổ tiên, gia đình và bạn bè. Nhưng cuộc hôn nhân vô hình không được pháp luật thừa nhận đang trói buộc không chỉ cuộc đời chúng tôi, mà cả đời con của chúng tôi", ông bố hai con nói.
Phan Dương